آموزش نقشه خوانی ساختمان

نقشه خوانی ساختمان جزو اولین کار هایی هست که یک مهندس عمران باید آن را یاد داشته باشد که قطعا شما نیازی به آموزش نقشه خوانی ساختمان ندارید اما من یک سوال دارم اگر شما به عنوان محاسب سازه بخواهید نقشه معماری را تغییر دهید مجاز هستید؟ می توانید ستون گذاری معمار را تغییر دهید؟

شما به عنوان یک مهندس محاسب باید چند کنترل را انجام دهید:

1- سایت پلان را کنترل کند

2-پلان طبقات ساختمان

3- کنترل نقشه برش ساختمان

4-کنترل نقشه نما ساختمان

مهندس محاسب در طی همین مراحل می توانید نقشه را کمی تغییر دهد اما چقد؟ پیشنهاد می کنم حتما به مقاله آموزش نقشه خوانی ساختمان سبزسازه سر بزنید و ویدئو های موجود در این صفحه را مشاهده کنید خیلی خوب این موضوع را باز کرده اند.

من قصد داشتم تلنگری بزنم و سعی کنم همین جا ویدئو را منتشر کنم که متاسفانه به درستی بارگذاری نمیشد. 

موفق باشید.

 

منبع:

مهندس تازه کار

معرفی بهترین سایت های مهندسی عمران

تابحال فکر کردید اینقدر سایت عمرانی هست باید چجوری از ما بین این سایت ها بهترین هاش رو انتخاب کنم؟

توی این مقاله می خواهم در مورد بهترین ها صحبت کنم. از بهترین های عمران امروز صحبت خواهیم کرد.

 

مباحث مقررات ملی ساختمان

خب باید بگم اگر دنبال دانلود فایل های نظام مهندسی هستید حتما به سایت اصلی نظام مهندسی سر بزنید اونجا می تونید تمام فایل ها رو به صورت رایگان و مطابق آخرین نسخه تهیه کنید اما خب من زمانی که این پیشنهاد رو به دوستانم میدم میگن نمیشه پیداش کرد خیلی سخته باید بگم میخوام راهکار بهتون نشون بدم. من الان مبحث ششم مقررات ملی ساختمان رو دانلود کردم شما هم بزنید روی لینک و دقت کنید جایی که نوشته شده 6 رو عوض کنید و بزنید 10 ، مبحث دهم مقررات ملی ساختمان براتون باز شد؟ عالیه یکی از آدرس ها رو برای خودتون ذخیره کنید و مابقی رو به همین شکل پیدا کنید.

 

اجرای سازه

در مورد اجرای سازه نمیتونم خیلی راحت نظر بدم اما نکات اجرایی خیلی خوبی رو توی سایت کارگشا دیدم البته خدمات خوبی هم ارائه میدن، از اجرای کابینت و کفسازی بگیر تا خدمات محوطه سازی، بچه ها فکر میکنم قصد داره کارگشا که توی همه شهر ها فعالیت کنه حالا تا چند وقت دیگه مشخص میشه.

 

آموزش عمران

خب به جرات میتونم بگم بهترین و آنلاین ترین آموزش های عمران رو توی سایت سبزسازه دیدم  همیشه آموزش هاشون به روز هست و تخفیف های خوبی هم میدن. از کنترل سازه و نقشه خوانی بگیرید تا طراحی عملکردی توی سایتشون پیدا میشه. البته مطالب علمی رایگان زیادی هم میتونید بخونید.

 

 

بچه ها اگر فکر میکنید سایت های دیگه برای شما خیلی مفید بودن همین جا اعلام کنید البته با دلیل بگید تا بقیه هم ازش استفاده کنند.

وال پست چیست؟

وال پست کلافی است که در طول های مشخص برای یکپارچه کار کردن دیوار به کار می رود و سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام دیوار خواهد شد. همان گونه که از نامش پیداست، وال پست نگهدارنده دیوار است یعنی یک عضو غیر سازه ای است که تنها کنترل خرابی دیوار را برعهده دارد در واقع وظیفه وال پست ها انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم می باشد که موجب عدم تخریب دیوار می گردد.  وال‌ پست ها به ‌طورکلی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• وال‌پست عمودی
• وال‌پست افقی

چرا اجرای درست وال‌پست اهمیت دارد؟

تا قبل از زلزله‌ی کرمانشاه تصور عمومی این بود که در هنگام زلزله، تنها سالم ماندن المان‌ های اصلی سازه یعنی تیر، ستون و سقف‌ها ضامن عملکرد مناسب سازه بوده و در این صورت میزان خسارات ناشی از زلزله بسیار اندک خواهد بود. اما واقعیت در زلزله‌ی سال 96 نمایان گشت و نشان داد که حتی در  شرایطی که سازه پایدار بماند و به اعضای اصلی آن آسیبی وارد نشود آسیب در اعضای غیر سازه ای، (دیوارهای پیرامونی، تیغه‌ها، نماهای ساختمان، تاسیسات و …) ممکن است عملکرد کلی سازه را زیر سؤال برده و آسیب‌های اقتصادی و حتی جانی جبران ناپذیری پدید آورد.

 

 

ضوابط اجرای وال پست در آیین نامه ها

در آیین‌نامه‌ی 2800 ویرایش چهارم، در بند 7-5-3 ضوابط مربوط به اجرای دیوارهای غیر سازه‌ای مورد بحث واقع شده است. با توجه به این بند در حالتی که حداقل یکی از شروط زیر وجود داشته باشد، نیاز به اجرای وال‌پست قائم خواهیم داشت:

الف- طول دیوار بیشتر از 6 متر باشد (6≤ L). لازم به ذکر است که این فاصله در برخی دستورالعمل‌ها 5 متر ذکر شده است.

ب- طول دیوار بیشتر از 40 برابر ضخامت دیوار باشد (40×t≤ L).

در رابطه با وال‌پست افقی هم در آیین‌نامه‌ی 2800 اشاره شده، درصورتی‌که ارتفاع دیوار از 3.5 متر بیشتر شود، وال‌پست افقی باید اجرا شود (3.5≤ L). در این رابطه هم علاوه بر مورد اول برخی دستورالعمل‌ها محدودیت 30 برابر ضخامت دیوار را منظور کرده‌اند.

آیا ضخامت wall post دارای ضوابط آیین نامه ها دارای محدودیت است؟

دیوار غیر سازه‌ای که در تمام ارتفاع طبقه ادامه دارد، باید کاملاً به زیرِ پوشش سقف مهار شود، یعنی رگ آخر تیغه با فشار و ملات کافی در زیر سقف جای داده شود (مُهر شود). رعایت این نکات سبب می‌شود تا حد امکان، از تغییر شکل ‌های دیوار تحت نیروی زلزله جلوگیری شود. روشی که معمولاً به‌ طور مرسوم در سازه ‌ها برای مهر کردن دیوار استفاده می‌شود در شکل زیر نشان داده شده است.

 

 

منبع:

سبزسازه

 

 

پروژه طراحی سازه های فولادی

باتوجه به اینکه بخش بزرگی از سازه های مسکونی، تجاری و ... به صورت فولادی یا همان فلزی است قصد داریم در این پست به طراحی سازه فولادی بپردازیم.

البته با توجه به پروسه طولانی این نوع طراحی میخواهم شما را با انواع سایت های طراحی آشنا کنم.

 

 

خب بریم که داشته باشیم بهترین سایت های طراحی سازه فولادی را:

 

• اولین چیزی که توجه منو به عنوان یک مهندس عمران جلب کرد آپارات بود، تعداد زیادی از فیلم های طراحی سازه فولادی در هشتگ طراحی سازه فولادی آپارات قرار داشت که واقعا مفید و جالب بودند حتی بعضی از افراد ویدئو های واقعی گذاشته بودند که خیلی مفید تر و اجرایی تر بود

خب باید بگویم بسیاری از سایت ها طراحی سازه فولادی در ایتبس را به صورت حرفه ای آموزش می دادند اما با توجه به شناختی که از دانشجویان دارم بسیاری از آنها به دنبال یک مطلب کامل برای انجام پروژه طراحی سازه فولادی خود دارند که البته ارزان قیمت هم باشد. این بسیار سخت است اما خب شدنی بود من آن را پیدا کردم.

 

• ایبوک پروژه سازه های فولادی سبزسازه یکی از چک لیست های کاملی بود که من آن را به صورت رایگان دریافت کردم البته این ایبوک تنها در شرایط خاص رایگان می باشد مثلا اگر در همان صفحه مدتی بمانید به شما پیشنهاد می دهد که این ایبوک را رایگان دریافت کن. جالب بود که من بعد از تهیه رایگان این ایبوک سوالاتم را در قسمت کامنت همین سایت مطرح میکردم و جواب های علمی فوق العاده ای دریافت می کردم دقیقا همان چیزی است که دانشجویان به دنبال آن هستند.
• خب بریم سراغ مهندسین عزیزی که دوست دارند حرفه ای تر باشند. باید بگویم بسیاری از سایت ها آموزش طراحی سازه فولادی را داشتند با قیمت های متفاوت، خب این اختلاف قیمت قطعا یک دلیل منطقی دارد مثلا می توانم به سایت فرانش به عنوان یکی از آموزش دهندگان ارزان قیمت نام ببرم مثلا همین سایت سبزسازه آموزش حرفه ای هم داشت و البته بسیاری از سایت های دیگر مانند موسسه ایرانیان، سایت 808 و ... که هر یک از آنها خوبی های خود را داشتند من پیشنهاد می کنم با توجه به بودجه ای که دارید و البته با دقت کافی به سرفصل های آموزش و مقایسه آنها باهم خرید کنید.

امیدوارم در انتخابتان کمک کرده باشم.

 

 

 

نحوه اجرای چاهک آسانسور

جهت نصب آسانسور، ارتفاع مورد نیاز از کف چاهک تا سطح معماری اولین توقف آسانسور (همان عمق چاهک) حداقل باید ۱6۰ سانتی‌متر باشد. این ارتفاع، حداقل فضای لازم جهت نصب قطعاتی از جمله بافر ها (ضربه‌ گیرها‌) و سکوی زیر آن‌ ها‌ و کف‌ ستون‌ های مرتبط با آن‌ها، ستونک زیر ریل راهنما و کف‌ ستون‌ های زیر شاسی‌ های آسانسور خواهد بود و همان‌ طور که قبلاً ذکر شد، می‌توان به‌ عنوان جان‌ پناهی برای نصابان و تعمیرکاران هنگام سقوط ناگهانی آسانسور نیز از این فضا بهره برد. هنگامی‌که سرویس‌ کار آسانسور جهت سرویس‌ های دوره‌ ای نگهداری‌ یا تعمیرات به چاله آسانسور مراجعه می‌کند، اگر به‌ طور اتفاقی آسانسور حرکت نماید، سرویس‌کار می‌تواند از فضای جان‌ پناه جهت نجات جان خود استفاده نماید.البته نصب پریز و چراغ در فاصله cm40 از کف چاهک برای مواقعی که تعمیرکاران برای تعمیرات به داخل چاهک می‌روند نیز الزامی است.

در شکل زیر، یک پلان متداول از کف چاه آسانسور به ابعاد 160*160 است:

 

 

 

 

برای اجرای چاه آسانسور که در واقع بخشی از فونداسیون محسوب می‌شود، معمولاً ۱۰ سانتی‌ متر بتن مگر و ۳۰ سانتی‌ متر آرماتور بندی و بتن‌ ریزی در نظر گرفته می‌شود. در هر صورت همان‌ طور که گفتیم، ارتفاع باقیمانده کف چاه آسانسور پس از بتن‌ ریزی تا کف تمام‌ شده اولین توقف، حداقل باید ۱6۰ سانتی‌متر شود. بنابراین حداقل باید به ارتفاع 200 سانتی‌ متر، خاک‌ برداری نمود تا بتوان این فضا را ایجاد کرد.

پس از اجرای بتن مگر، شبکه آرماتور بندی چاهک انجام می‌شود. با توجه به نوع آرماتور بندی، چاهک می‌ تواند متصل به فونداسیون یا منفصل (جدا) باشد. در صورتی‌که برای دیواره‌های اطراف چاهک، از دیوار آجری استفاده‌ شده باشد، عملکرد کف چاهک، منفصل از فونداسیون خواهد بود؛ چون دیوار آجری نمی‌تواند هنگام نیروهای جانبی چندانی از چاهک به فونداسیون منتقل کند. اما اگر تمام دیوارهای اطراف چاهک، شبکه آرماتور پیوسته با کف چاهک داشته باشد، متصل به فونداسیون محسوب می‌شود. در شکل زیر، جزئیات اجرایی چاهک متصل و منفصل را مشاهده می‌کنید:

 

 

 

 

           

 

 

 

 

 

در این مرحله پیش‌ بینی چاه ارت (اتصال زمین برای سیستم برق آسانسور جهت تخلیه بارهای الکتریکی) و نیز یک لوله پلیکا 63 در کف چاهک، جهت انتقال آب‌ های سطحی که به‌ طور تصادفی در داخل چاهک ریخته می‌شود، ضروری است.

پس از آرماتور بندی (قبل از بتن‌ ریزی) باید مطابق نقشه‌ های اجرایی، چاه ارت، لوله پلیکا و کف ستون‌ ها به همراه بولت ها و مهره‌ های لازم جهت مهار شدن در بتن را در کف چاهک قرار دهیم که در شکل‌ های زیر، می‌توانید دیتیل های متعارف آن‌ ها را مشاهده نمود:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چند نکته درباره اجرای ضربه‌ گیرها در چاهک آسانسور

ضربه‌ گیرها باید در پایین‌ ترین حد مسیر حرکت کابین و وزن تعادل قرار گیرند. این ضربه‌ گیرها به همراه ستونک های نشیمن‌ گاهشان، باید به‌ گونه‌ ای در کف چاهک نصب شوند که پس از برخورد کابین یا وزن تعادل روی آن‌ ها و فشرده شدن کامل، به‌ قدری فضای خالی در جان‌ پناه باقی بماند که بتوان مکعبی به ابعاد ۶۰×۵۰×۱۰۰ سانتی‌ متر را در آن جای داد. جان‌ پناه محلی است که به هنگام تعمیرات، مانع از سقوط کامل آسانسور به کف چاه می‌شود.

 

 

 

در صورتی‌ که ضربه‌ گیر مربوط به وزنه تعادل باشد، ارتفاع پایه ستونک ضربه‌ گیر به هر ارتفاعی مجاز است ولی ارتفاع ستون ضربه‌ گیر کابین حداقل باید ۵۰ سانتی‌ متر باشد.

جهت اجرای سکو های ضربه‌ گیر دو نوع اجرا وجود دارد. چون این سازه می‌تواند هم بتنی و هم فلزی باشد. برای اجرای سکو های بتنی باید ریشه‌ های انتظار در هنگام آرماتور بندی کف چاهک در نظر گرفته شود و برای اجرای سکوی فلزی صفحات فلزی با ابعاد و اندازه مشخص‌ شده در نقشه‌ ها را باید در کف چاهک جایگذاری کرد.  با توجه به اینکه نصب آسانسور از آخرین مراحل اجرای ساختمان است، وجود ریشه از جنس آرماتور در داخل چاله امری خطرناک خواهد بود و ممکن است باعث آسیب نیروهای اجرایی هنگام کار شود. لذا جایگذاری صفحه و اجرای سکوی فلزی ایمن‌ تر خواهد بود.

پس از جایگذاری و نصب تجهیزات لازم، اقدام به قالب‌ بندی دور تا دور دیواره‌ های چاهک کرده و سپس شروع به بتن ریزی اطراف چاهک  می‌کنیم تا چاهک همانند یک حفره در پی ایجاد شود:

 

 

 

در نهایت پس از باز کردن قالب‌ها، سازه چاهک آماده خواهد شد:

 

 

 

پس از باز کردن قالب‌ ها، باید به نکات زیر توجه کنیم:

1. طبق استاندارد نصب آسانسور، کف چاهک باید کاملاً صاف و تراز باشد. البته نقاطی که ضربه‌گیرها و بافرها و وسایل مکش آب (لوله پلیکا) نصب می‌شود نیازی نیست که کاملاً تراز باشند.
2. دیوارهای چاهک آسانسور در تمام دور تا دور چاهک، تماماً باید از جنس پلاستر ماسه و سیمان اجرا شوند.
3. کلیه آرماتورهای زائد موجود بر سطح دیواره چاهک‌ ها، باید جمع‌ آوری و پاک‌ سازی گردند.
4. کلیه آهن‌ آلات داخل چاهک باید به‌ وسیله ضد زنگ، رنگ‌ آمیزی و پوشیده شوند.
5. وجود هرگونه حفره و یا استفاده از مواد قابل اشتعال هم در داخل چاهک ممنوع است.

 

منابع:

 مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان، ویرایش 92

کف ستون چیست؟

کف ستون ها صفحاتی فلزی هستند که جهت استقرار ستون های فلزی در اسکلت فلزی در هنگام اجرای فونداسیون در پی ساختمان تعبیه می شوند.

ایستایی ساختمان ها مربوط است با اتصال آن با فونداسیون یا همان شالوده ساختمان.بنابراین مهندسین طراح و مجری بایستی در محاسبه و اجرای صحیح پایه های ستون ها و مهارکردن آنها در فونداسیون توجه و مهارت کافی داشته باشند.

از آنجایی که تنش مجاز فولاد خیلی بیشتر از تنش مجاز بتن فونداسیون می باشد برای اینکه نیروی زیادی از سطح مقطع کوچک ستون به فونداسیون منتقل شود از صفحه فولادی بنام صفحه تکیه گاهی یا صفحه کف ستون استفاده می شود تا نیروی زیاد پایه ستون را روی سطح بزرگتری از فونداسیون توزیع کند.

ضخامت صفحه کف ستون

ضخامت کف ستون باید به اندازه ای باشد تا فشار وارده بر ساختمان را روی بتن تکیه گاهی بطور قابل قبولی توزیع نماید و علاوه بر آن کشش در میله مهار صفحه کف ستون را به شکل خمشی تحمل نماید.درصورتی که ابعاد صفحه تقسیم فشار وارد بر آن زیاد باشد باید بوسیله لچکی هایی محکم شود و این قطعه ها باید بنحوی صحیح متصل شوند تا احتیاج به صفحه فشار خیلی ضخیم نباشد و توجیحات اقتصادی طرح مدنظر قرار گرفته شود. لچکی ها باید بنحوی با هم متصل شوند تا توزیع نیرو به سهولت انجام شود.

اگر نیروی وارده از ستون فشاری باشدباید ابعاد صفحه کف ستون  متناسب با ابعاد ستون در نظر گرفته شود بطوریکه تنش وارده از صفحه به پی از حد مجاز بیشتر نباشد اما اگر نیروی وارده از ستون تحت ممان اینرسی و یا لنگر خمشی باشد مقرون بصرفه است که صفحه کف ستون  در جهت لنگر غالب (در جهت ممان اینرسی بیشتر) ساخته شود تا فاصله بین میل مهار ها بیشتر باشد که در اینصورت صفحه را با لچکی های ساده و یا مرکب بر حسب مقادیر برش(V) و لنگر خمشی(M) تقویت می کنند. توجه شود که ضخامت صفحه باید متناسب با قطر میله های مهاری انتخاب و طراحی شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص طراحی صفحه کف ستون می توانید به مبحث ۱۰ مقررات ملی ساختمان رجوع کنید.

 

منبع:

آهن باکس

خیر (تغییر شکل) چیست؟

می دانیم دال های بتنی قبل از آنکه تحت نیروی های زلزله قرار گیرند تحت بارهای ثقلی (مرده و زنده) هستند.با تاثیر این بارها در دراز مدت (که سبب ایجاد افت و خزش در بتن می شود)، تغییر شکل های قابل توجهی در وسط چشمه ی دال ایجاد می شود.تیرهای بتنی نیز حداکثر تغییر شکل را تحت بارهای ثقلیِ دراز مدت، عموماً در وسط دهانه خود تجربه می کنند. این تغییرشکل که یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده ی ابعاد تیر و ضخامت دال هاست، در بین مهندسین عمران با نام «خیز» شناخته شده تر است، که مهندسین در پی کاهش آن تا رسیدن به خیز مجاز آیین نامه ای هستند.

 

 

 

 

 

 علت کنترل خیز تیر و دال بتنی چیست؟

• کاهش زیبایی فضای داخلی
• سلب آسایش ساکنین ساختمان
• اختلال در عملکرد درب و پنجره و حتی آسانسور
• آسیب دیدگی اجزاء غیرسازه ای نظیر تیغه ها، نازک کاری ها و سقف های کاذب (در صورتیکه این اجزاء به دال متصل باشند.)

 

منبع:

سبزسازه

سقف کاذب

سقف کاذب یکی از انواع رایج سقف ها می باشد.

سقف کاذب چیست؟

سقف کاذب پوشش غیرباربری است که بعد از سقف سازه ای اجرا می گردد. نقش این سقف  به عنوان یک عنصر معماری پوشاندن تاسیسات زیر سقف اصلی سازه، آکوستیک نمودن فضا، ایجاد حجم های دکوراتیو، جلوگیری از رطوبت و اتلاف دما، ایجاد بستر نورپردازی مدرن متناسب با فضا و ... می باشد. از جمله مواردی که در انتخاب سقف کاذب برای فضاهای مسکونی، تجاری، اداری و ... از اهمیت ویژه ای برخوردار است می توان به  سبک بودن، دسترسی آسان به تاسیسات پشت سقف کاذب در صورت بروز اشکال تاسیساتی، عدم آسیب به ساکنین فضا در زمان وقوع حادثه اعم از زلزله، سیل و آتش سوزی و همچنین توجه به جذابیت های معماری این عنصر ساختمانی نظیر تنوع بافت و رنگ، قابلیت انعطاف پذیری در اجرا و .... اشاره کرد. در ادامه به معرفی انواع سقف کاذب و بررسی مزایا و معایب برخی از متداول ترین آن ها می پردازیم. سقف چوبی، سقف کاذب آلومینیومی، سقف کاذب پلکسی(طلقی)، سقف کاذب رابیتس سیمان و رابیتس گچ، سقف های گریلیوم، سقف کناف آرمسترانگ و کناف پنل گچی، سقف کاذب PVC و ...
​

سقف کاذب رابیتس : سازه این سقف عموماً  از میلگرد و نبشی و سطح آن از تورهای گالوانیزه و گچ ساخته شده است. مزایا : قابلیت اجرای طرح های قوسی و هندسی، دسترس بودن مصالح مورد استفاده معایب : وزن بالا، محدودیت اجرایی در شرایط آب و هوایی، سرعت نصب متوسط

​

​


 سقف کاذب دامپا : این سقف از ورق روغنی، گالوانیزه، گالوانیزه رنگی و ورق آلومینیوم تولید می شود و در انواع ساده، سوراخ دار ریز و سوراخ دار درشت در بازار مصالح ساختمانی عرضه می شود. مزایا : قابلیت نصب در فضای آزاد معایب : محدودیت در طول، سرعت تولید و نصب پایین


​

سقف کاذب کناف : سقف کاذب کناف نوعی سقف کاذب متشکل از پنل های پیش ساخته گچی و غیرگچی است که به واسطه پروفیل های سرد نورد شده خاصی به سقف سازه ای متصل می شود.  مزایا : هزینه پایین و سرعت نصب نسبتاً بالا  معایب : عدم مقاومت در برابر آتش و عدم ضربه پذیری

​

منبع:

نقش مهراز

درز انقطاع ساختمان چیست؟

همانطور که قطعا می دانید برای کاهش اثرات مخرب زمین لرزه؛ استاندارد 2800 تدابیری اندیشیده است که یکی از آنها ایجاد درز انقطاع در ساختمان است اما درز انقطاع چیست؟

 

درز انقطاع چیست؟

با توجه به مشخصات جرم و سختی متفاوت در ساختمان‌های گوناگون، در هنگام زلزله سازه‌ ها، رفتارهای متفاوتی دارند و ممکن است در مودهای ارتعاشی مختلف، ساختمان‌های مجاور هم به یکدیگر نزدیک شده و برخورد کنند. بنابراین نیاز به در نظرگیری یک فاصله ایمن به منظور جلوگیری از برخورد ساختمان‌های مجاور وجود دارد.

طبق استاندارد 2800 ایران، برای تمامی ساختمان‌های با ارتفاع بیش از 12 متر یا 4 طبقه، باید درز انقطاع محاسبه و اعمال شود. بستن درز انقطاع را می توانیم با مصالح کم مقاومت انجام دهیم تا پس از زلزله به سادگی قابل جایگزین کردن و بهسازی باشد. طبق استاندارد 2800، علاوه بر شرط فوق، در موارد زیر هم رعایت درز انقطاع ضروری است:

• مقدار جلو آمدگی یا فرو رفتگی در پلان از مقادیر مجاز آیین نامه تجاوز کند.
• زمانی که فاصله دو سقف در یک طبقه از 60 سانتی‌متر بیشتر شود، باتوجه به رفتار متفاوت دو قسمت ساختمان، نیاز است در محل اختلاف ارتفاع، درز انقطاع قرار داده شود و دو قسمت ساختمان در این محل، جدا شوند.
• فونداسیون‌ها در تراز کف دارای اختلاف ارتفاع بوده و خط واصل بین دو فونداسیون مجاور دارای شیبی بیشتر از 15 درصد باشد.

1. 1 پیامد های عدم استفاده از درز انقطاع در ساختمان

با توجه به این موضوع که نیروی ناشی از ضربه ساختمان‌ها به یکدیگر در حین زلزله مقداری زیاد بوده و برآورد دقیق آن مشکل می‌باشد (این نیرو با توجه به مفاهیم ضربه اجسام در دینامیک تعیین می‌شود)؛ خسارات ناشی از برخورد ساختمان‌ها با یکدیگر زیاد بوده و می‌تواند باعث خرابی و آسیب‌‌های‌ مختلف در ساختمان‌ها شود که تعدادی از این خرابی‌ها در اشکال زیر نمایش داده شده است. بنابراین محاسبه و در نظرگیری صحیح این فاصله بین ساختمان‌های مجاور، اهمیت بالایی دارد.

 

 

شکل 1 خرابی‌های کلی ایجاد شده در اثر ضربه ساختمان‌های مجاور هم بدون در نظرگیری درز انقطاع

 

شکل 2 خرابی‌های موضعی ایجاد شده در اثر ضربه ساختمان‌های مجاور هم بدون در نظرگیری درز انقطاع

 

 

برخورد ساختمان‌های مجاور هم می‌تواند در اثر موارد مختلفی از جمله نامنظمی هندسی باشد، به عنوان مثال فاصله بیش از حد بین مرکز جرم و مرکز سختی ساختمان، باعث ایجاد پیچش در سازه می‌شود. در حالت دیگر این ضربه ممکن است در اثر روان‌ گرایی خاک و جابه‌جایی بیش از حد سازه باشد که طی این جابه‌جایی، سازه ممکن است با ساختمان مجاور هم برخوردی داشته باشد.

 

شکل 3 خرابی ایجاد شده در اثر ضربه ساختمان‌های مجاور هم با وجود نامنظمی یا منظمی در سازه‌ها

 

شکل 4  خرابی ایجاد شده در اثر ضربه ساختمان‌های مجاور هم در حالت ایجاد روان‌گرایی

 

بررسی و محاسبه نیروهای ضربه در اثر برخورد ساختمان‌ها در حالت‌های گوناگون، می‌تواند با ساخت یک مدل سازه‌ای در نرم افزار SAP انجام شود. به این صورت که مدل ساختمان با در نظرگیری یک المان GAP بین دو سازه، جهت در نظرگیری اثر برخورد بین آنها انجام شده تا به وسیله انجام تحلیل خطی یا غیرخطی، به صوت استاتیکی یا دینامیکی، نیروهای ایجاد شده در اثر ضربه در المان‌های مختلف سازه‌ای محاسبه شود.

 

منبع:

سبزسازه

نکات اجرای سازه های بتنی

چند نکته اجرایی که اجرای آن در سازه های بتنی طبق آئین نامه های رسمی الزامی است و باعث بهبود عملکرد سازه میگردد.

• چاه های متروکه با شفته مناسب پر شوند و در صورت برخورد محل با قنات متروکه، باید از پی مرکب یا پی تخت استفاده کرد یا روی قنات را با دال بتن محافظ پوشاند.
• از خاک های نباتی برای خاکریزی نباید استفاده کرد. ضخامت قشرهای خاکریز برای انجام تراکم ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر است. برای انجام تراکم باید مقداری آب به خاک اضافه کنیم و با غلتک های مناسب آن را متراکم نماییم. البته خاکریزی و تراکم فقط برای محوطه سازی و کف سازی است و خاکریزی زیر فونداسیون مجاز نمی باشد. اگر ضخامت زیر سازی فونداسیون کم باشد (تا ۳۰ سانتی متر) میتوان ضخامت بتن مگر را افزایش داد تا زیر بتن مسطح گردد. در صورت زیاد بودن ارتفاع زیرسازی فونداسیون، می توان با حفظ اصول فنی لاشه چینی سنگ با ملات ماسه سیمان انجام داد.
• در محلی که بتن تازه در تماس با خاک و یا آجر است بایستی با پوشش نایلونی و پلاستیکی روی خاک و آجر را پوشاند تا بتن و خاک در تماس مستقیم قرار نگیرند زیرا خاک یا آجر آب بتن را جذب میکند.
• تمام قالب های بایستی آب بند باشد تا شیره سیمان از درز قالب ها خارج نگردد.
• اسپیسرهای پلاستیکی استاندارد در زیر شبکه تحتانی پی استفاده گردد تا مقدار کاور (پوشش بتن) طبق نقشه های سازه ای رعایت شود. همچنین بین دو شبکه میلگرد فونداسیون به تعداد لازم خرک قرار داده شود تا فاصله مذکور در کل فونداسیون رعایت گردد.

 

• خاموت ها با داشتن چندین خاصیت اهمیت فوق العاده ای دارند، لذا فاصله خاموت ها و نحوه اجرای صحیح آن در تیر و ستون رعایت گردد. خاموت های ستون علاوه بر تحمل نیروی برشی، هسته بتنی را محصور کرده و مقاومت بتن را افزایش میدهد. همچنین از کمانش میلگردهای طولی ستون و خارج شدن میلگرد از بتن جلوگیری میکند.

 

 

در شکل سمت راست، به دلیل فاصله زیاد خاموت ها میلگردها تحت فشار دچار کمانش شده و ار بتن خارج میشود.

• یکی از نکات اجرایی تیر بتنی این است که خاموت ها بایستی با خم ۱۳۵ درجه اجرا شوند. بعضی پیمانکاران به دلیل عدم اطلاع از عملکرد این خاموت ها از اجرای این نوع خم به دلیل سختی کار طفره میروند.
• رفتار ناحیه اتصال (ناحیه اتصال ستون و تیر) در زلزله در نوع رفتار سازه و جذب انرژی بسیار مهم است. اجرای دقیق و درست این ناحیه دقت مضاعفی نیاز دارد. در حد فاصل ارتفاع تیر، بایستی تعدادی خاموت در ستون قرار داد که خاموتهای این ناحیه وظیفه انتقال برش از تیر به ستون را دارند. بعضا به دلیل سختی کار از قرار دادن این تنگ ها خودداری مینمایند که موجب خلل در انتقال نیرو در زلزله میشود.

 

• در ستون های طبقه آخر برای مهار کامل میلگردها بایستی میلگردهای طولی با زاویه ۹۰ درجه خم شود. طول مهاری خم با توجه به قطر میلگرد طولی بایستی رعایت شود که در شکل نمایش داده شده است.

 

 

• آرماتور تیر در ستون انتهایی بایستی دارای خم ۹۰ درجه باشد و مهار گردد تا اتصال شرایط اتصال صلب را داشته باشد. خم میلگردهای تیر بایستی به طرف داخل باشند بدین معنا که میلگردهای پایین تیر، به سمت بالا و میلگردهای بالای تیر به سمت پایین خم شوند.

 

 

 

• طول وصله میلگردهای ستون طبق نقشه رعایت گردد و محل اجرای وصله در ستون ها، در ناحیه میانی ستون باشد. همچنین میلگردها ترجیحا در یک تراز وصله نشوند. محل مناسب برای وصله کردن میلگردهای طولی تیرهای بتنی، بیرون از گره تیر با ستون و در محدوده یک چهارم تا یک سوم از طول دهانه از تکیه گاه (یک سوم میانی تیر) باشد.
• در طبقات، ابعاد هر ستون را از هر طرف حداکثر ۵ سانتی متر میتواند نسبت به طبقه پایین خود کوچک کرد. زمانی که تعداد میلگردها در طبقه ای کاسته میشود، میلگردهایی که قرار است قطع شوند بایستی حداقل به اندازه طول مهاری ادامه یابند. همچنین میلگردهایی که در طبقه بالا ادامه دارند، با شیب ۱ به ۶ در ارتفاع سقف خم شوند.

• میلگردهای طولی تیر در تقاطع با ستونها بایستی حتما از داخل میگردهای طولی ستون عبور کنند.
• قالبها بایستی کاملا تمیز باشند و بین میلگرد و قالب از اسپیسر استفاده نمود تا از چسبیدن میلگرد به قالب جلوگیری نمود. پس از بتن ریزی قالب ها مجدد شاقول گردند و در صورت نیاز اصلاح گردند.
• از افزودن آب به بتن حمل شده بدون اجازه مهندس ناظر اکیداً خودداری شود. (معمولا کارگران برای سهولت کار خود و روانی بیشتر بتن به آن آب می­افزایند که این امر از مقاومت بتن به شدت میکاهد لذا توجه به این امر بسیار دارای اهمیت میباشد.) در صورت نیاز دوغاب سیمان اضافه میگردد که نسبت آب به سیمان مخلوط بتن ثابت بماند.
• سقوط بتن از ارتفاع زیاد باعث جدا شدن سنگدانه های بتن میگردد. حداکثر فاصله سقوط بتن ۱٫۲ متر میباشد.  لذا بتن زیری ستونها و دیوارها در دو مرحله صورت گیرد.
• پلیت ها و شاخک های مورد نیاز برای اجرای نما و یا اتصال دیوار ها  و مهار اجرای سازه ای قبل از بتن زیری درمحل مورد نیاز تعبیه گردد تا نیاز نشود برای اتصال این موارد بتن را تخریب و به بتن آسیب بزنیم.
• تراکم صحیح و کامل بتن از الزامات اجرای بتن است. هدف از تراکم خارج کردن هوای اضافی محبوس در بتن و پر کردن و جادهی بتن در تمام قسمت های قالب و اطراف میلگردها است.

عدم تراکم و یا نقص در تراکم باعث میگردد:

۱- مقاومت بتن به دلیل وجود هوا کاهش می یابد

۲- پیوستگی بین بتن و میلگرد کامل صورت نمیگیرد.

۳- وجود هوا ترک ها را افزایش میدهد.

۴- نفوذ پذیری بتن افزایش میگیرد.

• روش و نحوه تراکم به عواملی مانند روانی بتن،حجم بتن زیری و نحوه چیدمان آرماتورها و … بستگی دارد. برای ویبره کردن نیز بایستی ویبره در فواصل منظم داخل بتن کرد به طوری که محیط تاثیر ویبره با هم همپوشانی داشته باشند. چیدمان میلگردها بایستی طوری باشد که هنگام ویبره زدن، بتن اطراف میلگرد را به خوبی پوشش دهد.
• عمل آوری بتن برای هیدراتاسیون سیمان و کسب مقاومت نهایی بتن بسیار مهم است. عمل آوری بتن شامل حفظ رطوبت و دمای مناسب برای بتن است. برای حفظ رطوبت بتن دو روش وجود دارد. در روش اول با عایق کردن سطح بتن ، آب بتن را حفظ میکنیم و در روش دوم با آب رسانی ممتد، سطح بتن را خیس نگه میداریم. روش و نحوه عمل آوری بتن به پروژه و شرایط جوی بستگی دارد. حداقل روزهایی که عمل آوری باید صورت بگیرد بسته به بتن و شرایط جوی از ۷ تا ۱۴ روز است.
• برای پیوستگی بهتر است که بتن ریزی راه پله و سقف همزمان اجرا گردد و پله ها نیز به دلیل افزایش ایمنی حین کار به صورت بتنی اجرا گردد.
• میلگردهای تیرچه به دلیل جوش پذیری، A2 میباشد.
• با وجود طرح تیرچه ها به صورت تکیه گاه ساده بایستی آرماتور منفی به اندازه ۱۵ درصد مساحت آرماتور کششی وسط دهانه در تکیه گاه اضافه گردد.
• مطابق نشریه ۵۴۳ دفتر نظام فنی اجرایی در سقف های تیرچه بلوک برای بار زنده سقف کمتر از ۳۵۰ کیلوگرم بر متر مربع و دهانه کمتر از ۴ متر نیازی به کلاف عرضی نیست و برای دهانه بیشتر از ۴ متر یک کلاف عرضی نیاز است. حداقل میلگرد برای کلاف عرضی نصف سطح مقطع میلگرد کششی تیرچه است. برای بار زنده بیشتر از ۳۵۰ کیلوگرم بر مترمربع برای دهانه کمتر از ۴ متر یک کلاف، برای دهانه  ۴تا ۷ متر ۲ کلاف عرضی و برای دهانه بیش از ۷ متر ۳ کلاف عرضی نیاز است که حداقل میلگرد برای کلاف عرضی برابر با سطح مقطع میلگرد کششی تیرچه است.

 

 

منبع:

گروه ساختمانی فضل الهی